Kazimierz Dolny – urocze miasto w województwie lubelskim, nad Wisłą, w Małopolskim Przełomie Wisły. Część trójkąta turystycznego Puławy-Kazimierz Dolny-Nałęczów. Historyczne początki osady sięgają XI wieku. Na jednym ze wzgórz istniała osada zwana Wietrzną Górą, należąca do zakonu Benedyktynów.
Po 150 latach osada i okolica stały się dobrami korony. Nazwa Kazimierz pochodzi od imienia księcia Kazimierza Sprawiedliwego, który w 1181 roku przekazał osadę norbertankom, a Te w podzięce nazwały ją tak na cześć darczyńcy. Przymiotnik Dolny dodano później dla odróżnienia od Kazimierza pod Krakowem.
Założenie miasta i zamku przypisuje się Kazimierzowi Wielkiemu. Prawa miejskie uzyskał Kazimierz Dolny z rąk Króla Władysława Jagiełły w 1406 roku. Od czasów Zygmunta Starego do 1644 roku pozostawał Kazimierz we władaniu rodu Firlejów. W tym czasie nastąpił gwałtowny rozwój miasta i bogactwa jego mieszkańców , a to za sprawą handlu zbożem spławianego Wisłą do Gdańska. Właśnie na handlu zbożem wyrosły fortuny rodów kupieckich: Celejów, Czarnotów, Przybyłów. „Złoty Wiek” Kazimierza trwał do 1656 roku, czyli do spalenia miasta przez króla szwedzkiego Karola Gustawa. Późniejsze wojny , rozbiory Polski, słaba koniunktura w handlu zbożem sprawiły, że mimo wysiłków kolejnych włodarzy miasto nigdy nie wróciło do dawnej świetności. Od końca XIX wieku Kazimierz Dolny stał się miejscowością wypoczynkową, zaczęły powstawać wille i pensjonaty dla letników, szczególnie z Warszawy i Lublina. 31 października 1927 roku miejscowość uzyskała prawa miejskie. II wojna światowa także nie oszczędziła miasta. 27.04 1979 został tu utworzony Kazimierski Park Krajobrazowy. 8 września 1994 roku kazimierski zespół zabytkowy uznany został za Pomnik historii przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsę. Od 2007 roku odbywa się tu Festiwal Filmu i Sztuki DWA BRZEGI. Dzisiaj Kazimierz Dolny stanowi zespół urbanistyczno-krajobrazowy, w którym został zachowany historyczny układ ośrodka handlu położonego na szlaku wiślanym. Urocze miasto z wieloma zabytkami i atrakcjami przyrodniczymi , oblężone przez turystów bez względu na porę roku.
Panorama Kazimierza Dolnego.
